یکی از سرطان‌های شایع در جهان سرطان مری شناخته شده است که با ایجاد تومور بدخیم در دیواره مری ایجاد خواهد شد. این نوع از سرطان دستگاه گوارش ممکن است در هر نقطه از مری رخ بدهد. این بیماری محدوده سنی خاصی نداشته و در هر رده سنی امکان بروز این بیماری وجود دارد. برای تشخیص سرطان مری باید با علائم و نشانه‌های آن آشنا بود، پس ما را در این مقاله برای آشنایی با علائم سرطان مری و روش‌های درمان آن همراهی کنید.
سرطان مری
در ابتدا توضیح مختصری راجب مری و وظیفه آن خواهیم داد و سپس به بررسی سرطان مری می‌پردازیم. مری ساختاری لوله‌ای شکل است که در فاصله‌ی بین حلق و معده قرار گرفته است، و وظیفه انتقال غذا به معده را بر عهده دارد. بخشی از مری متصل به دستگاه گوارش بوده و از همین طریق غذا را به معده می‌رساند. بیشتر افراد بر این باورند که یکی از لذت‌بخش ترین بخش‌های زندگی خوردن و آشامیدن محسوب می‌شود؛ و در صورتی که چیزی مانع از این لذت‌ها بشود و توانایی انجام این کار را از افراد بگیرد، دیگر افراد قادر به زندگی به صورت عادی نخواهند بود و زندگی برای آنان دردناک و رنج‌آور خواهد شد.
در صورت تحریک سلول‌های مری امکان رشد سلول‌های سرطانی در مری افزایش پیدا کرده و سرطان مری ایجاد خواهد شد. این سلول‌های سرطانی ابتدا در لایه‌های بیرونی مری رشد کرده و سپس در مابقی قسمت‌های مری و همینطور سایر اعضای بدن پیشرفت خواهد کرد. بروز سرطان مری در مردان شایع‌تر از زنان است.
عوامل موثر در ایجاد سرطان مری
عوامل متعددی در افزایش احتمال بروز این بیماری نقش دارند؛ که یکی از این عوامل افزایش سن و همینطور جنسیت است، که به طور معمول افراد بالای 60 سال و آقایان بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار خواهند گرفت. از عوامل دیگری که نقش به سزایی در ایجاداین سرطان دارند، می‌توان به نژاد، مصرف دخانیات مانند سیگار و تنباکو، مصرف بیش از حد الکل، سابقه ابتلا به سرطان، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، بیماری رفلاکس اسید معده، بیماری مری بارت (یک بیماری پیش‌سرطانی که احتمال ابتلا به سرطان مری را افزایش خواهد داد) و ویروس اچ‌پی وی اشاره کرد.
علائم سرطان مری
این بیماری در مراحل اولیه علائم خاصی نداشته و بسیاری از افراد مبتلا بسیاری از علائم مری را یک مشکل ساده در نظر می‌گیرند. از رایج‌ترین علائم این بیماری می‌توان به خفگی و سرفه کردن و همینطور دشواری در بلع غذا اشاره کرد. و باید این نشانه‌ها را نیز جدی گرفت، و در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کرد. علائم دیگر این بیماری در صورت پیشرفت و بزرگ شدن توده عبارتند از:
- بلع دشوار
- درد در گلو
- درد در کمر، پشت استخوان‌های دنده، و بین شانه
- سوزش سر دل
- کاهش وزن بی‌دلیل
- بلع دردناک
- سینه درد
- سوءهاضمه
- سرفه مداوم
- گرفتگی صدا
- تنگی نفس
- حالت تهوع و استفراغ
- رفلاکس اسید معده
- بی‌اشتهایی
- خستگی
- عطسه‌ی خونی
- ایجاد غده در اطراف استخوان ترقوه
- بازگشت غذا به مری
- سکسکه مداوم
- اختلال در هضم
- مدفوع سیاه‌رنگ
- بزاق بیش از حد
نحوه تشخیص سرطان مری
پزشک متخصص ابتدا برای تشخیص این بیماری سوابق پزشکی و علائم بیمار را بررسی خواهد کرد و سپس معاینات لازم را انجام خواهد داد. برای تشخیص دقیق‌تر آزمایش‌هایی نظیر نمونه‌برداری که در طی آن دکتر مقدار کمی از بافت مری را برای بررسی با میکروسکوپ برمی‌دارد، سونوگرافی آندوسکوپی مری که با استفاده از امواج صوتی تصاویری از درون بدن برای بررسی سلول‌های سرطانی تهیه خواهد شد،
سی‌تی‌اسکن که با استفاده از آن وضعیت انتشار تومور سرطانی در سینه‌ی فرد بیمار بررسی خواهد شد، بلع باریم که در طی آن به بیمار محلول باریم برای مشاهده تصاویر واضح‌تر از مری در رادیولوژی خورانده می‌شود، آزمایش ازوفاگوسکوپی که در این روش پزشک با استفاده از لوله‌ای نازک دارای چراغ و دوربین و آندوسکوپ قسمت داخلی مری برای بررسی داخل مری از دهان مشاهده خواهد شد، توسط پزشک متخصص ممکن است تجویز شود.
انواع سرطان مری
این بیماری دارای دو نوع سرطان سلول سنگ فرشی و سرطان غده ایست که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
سرطان سلول سنگ فرشی
این نوع از سرطان بافت قسمت داخلی مری را پوشانده و قسمت بالایی و میانی مری را تحت تاثیر قرار خواهد داد. این سرطان بیشتر در کشورهای در حال توسعه بروز پیدا می‌کند.
سرطان غده
سرطان آدنوکارسینوم به طور معمول قسمت‌های پایینی مری را درگیر خواهد کرد، و بیشتر بافت‌های سازنده‌ای به نام موکوس که عمل بلع و هضم غذا را راحت‌تر می‌کنند. تحت تاثیر قرار خواهند داد. و در صورت مصرف دخانیاتی مانند تنباکو و همینطور چاقی و رفلاکس اسید معده احتمال ابتلا به آن را افزایش خواهند داد.
پیشگیری از ابتلا به سرطان مری
- ترک سیگار
- رعایت کردن رژیم غذایی سالم مانند میوه و سبزیجات
- حفظ وزن در محدوده مناسب (درمان چاقی)
- ورزش به صورت منظم
- پرهیز از مصرف الکل
عوارض سرطان مری
- انسداد مری
- خونریزی در مری
- احساس درد
روش‌های درمان سرطان مری
روش‌های مختلفی مانند شیمی‌درمانی، پرتو درمانی، جراحی، لیزر درمانی و فوتودیانیک برای درمان این سرطان وجود دارد که پزشک متخصص با توجه به موقعیت بیماری و مرحله سرطان بهترین روش را برای درمان انتخاب خواهد کرد. در ادامه روش‌های درمان را بررسی خواهیم کرد.
شیمی درمانی
قبل از جراحی به طور معمول از این روش با استفاده از قرص و تزریق دارو برای کوچک کردن تومورها استفاده خواهد شد.
پرتو درمانی
در اغلب اوقات برای کوچک کردن تومورها قبل از انجام جراحی و همینطور از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده پس از جراحی از پرتو درمانی با استفاده از تابش پرتو و مواد رادیواکتیو استفاده خواهد شد.
جراحی
در روش جراحی برای درمان بیماری سرطان مری قسمتی از مری یا بخش زیادی از آن همراه با بافت‌های اطراف آن توسط بهترین متخصص جراح عمومی برداشته خواهد شد. جراحی برای بیمارانی که هنوز تومورهای سرطانی آن‌ها انتشار نیافته است خاصیت بهبود دهنده و درمان دارد ولی در صورتی که در مراحل اولیه تشخیص داده نشود و درمان نشود؛ پس از آن جراحی فقط برای تسکین علائم تاثیر خواهد داشت. جراحی خود به سه روش تقسیم خواهد شد.
روش جراحی برای حذف تومورهای بسیار کوچک که اگر سرطان در لایه‌های سطحی سلول مری بوده و کوچک باشد از جراحی با استفاده از آندوسکوپ برای حذف سرطان و همینطور حاشیه بافت سالم آن استفاده خواهد شد.
جراحی برای از بین بردن یک قسمت از مری که در این روش متخصص جراح عمومی یک بخشی از مری حاوی تومور را به همراه بخشی از گره‌های لنفاوی و قسمت فوقانی شکم را از بین برده و سپس مابقی مری را با عمل کشیدن معده به سمت مری به معده متصل خواهد کرد، این جراحی یا با استفاده از برش‌های بزرگ و یا با استفاده از لاپاراسکوپی انجام خواهد شد.
روش جراحی برای از بین بردن بخشی از مری و قسمت فوقانی معده که در آن قسمتی از مری به همراه قسمتی از معده و گره‌های لنفاوی مجاور آن از بین خواهد رفت و سپس مابقی معده به سمت مری کشیده شده و به آن متصل خواهد شد.
لیزرتراپی
در صورتی که بیماری سرطان مری به مراحل پیشرفته رسیده باشد از این روش با استفاده از لیزر برای باز کردن راه مری استفاده خواهد شد.
فوتودینامیک تراپی
برای کاهش شدت علائم بیماری از این روش با استفاده از داروهای فوتواکتیو فعال شونده در نورهای غیر حرارتی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده خواهد شد.
سخن پایانی
سرطان مری جزو ده سرطان شایع جهان و ششمین عامل شایع مرگ و میر در سراسر جهان محسوب می‌شود. در صورتی که این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، می‌توان روند درمان را شروع کرد، و این افراد شانس بهبودی بیشتری در مقایسه با مابقی خواهند داشت. پس در صورت مشاهده کوچکترین نشانه برای تشخیص به موقع به پزشک متخصص مراجعه کنید.