در صورتی که بافت سلولی در تخمدان رشدی غیرطبیعی و خارج از کنترل داشته باشد، موجب ایجاد بیماری سرطان تخمدان خواهد شد. این نوع از سلولها ممکن است، به بافتهای مجاورحمله کرده و در بدن گسترش پیدا کنند. بیشتر سرطانهای تخمدان یا از تخمدان شروع شده یا از سلولهای انتهایی لولههای رحمی شروع خواهند شد. این نوع از سرطان دستگاه تناسلی بانوان اغلب در خانمهایی با سن ما بین 50 الی 65 ساله دیده میشود، و بیشترین خطر مرگ را در بین تمام سرطانهای ناحیه تناسلی بانوان دارد. اما در صورتی که این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، برای درمان و بهبودی افراد مبتلا میتوان اقداماتی را انجام داد و امید به بهبودی را در این افراد بالا برد.
برای تشخیص به موقع سرطان تخمدان بانوان باید به طور منظم چکاپ شده و تست پاپ اسمیر را انجام دهند. برای آشنایی با علائم سرطان تخمدان و روشهای درمان آن در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
علائم بیماری سرطان تخمدان
علائمی که در ادامه ذکر خواهد شد، به طور قطع نشانهی سرطان نبوده و ممکن است ناشی از بیماریهای تخمدان و غیرسرطانی باشد، در صورت ادامهدار شدن علائم به پزشک متخصص مراجعه کنید. این علائم شامل:
درد در ناحیه لگن
یا شکم
احساس فشار
در شکم
احساس سیری در مدت زمانی کمی پس از مصرف غذا
درد در هنگام برقراری
رابطه جنسی
نفخ در شکم
سوزش سردل
سوءهاضمه
کاهش اشتها
تکرر ادرار
یبوست
کاهش وزن
حالت تهوع
تنگی نفس
احساس خستگی
احساس درد در معده
احساس درد در کمر
علت و دلایل سرطان تخمدان
در حال حاضر علت مشخص و قطعی برای ایجاد سرطان تخمدان وجود ندارد، این نوع از سرطان درصورت جهش DNA سلولهای داخلی تخمدان که منجر به تغییر و رشد و تکثیر سریع سلولها شده، ایجاد خواهد شد. اما عواملی بر بروز این بیماری تاثیرگذار خواهند بود.
یکی از این عوامل سابقه خانوادگی است، در افرادی که سابقه سرطان تخمدان در خانواده آنان وجود دادر، احتمال ابتلا به این بیماری افزایش پیدا میکند، از عوامل دیگر موثر بر ایجاد این بیماری میتوان به افزایش سن، افزایش وزن بیش از حد، تغییرات ژنتیکی، مصرف داروهای جایگزین هورمون برای کنترل علائم یائسگی، سن شروع و پایان قادعدگی (در صورت شروع شدن قاعدگی در سنین پایین و یا شروع یائسگی در سنین بالا)، آندومتریوز (که در آن باف داخلی رحم در خارج از رحم رشد خواهد کرد) و عدم بارداری اشاره کرد.
نحوه تشخیص سرطان تخمدان
برای تشخیص این بیماری روشهای مختلفی وجود دارد، که در ابتدا پزشک متخصص سابقه خانوادگی و همینطور سابقه دارویی بیمار را بررسی خواهد کرد، سپس به معاینه لگن جهت تشخیص هر گونه مورد مشکوکی در رحم و تخمدانها خواهد پرداخت. برای تشخیص دقیقتر نیز پزشک آزمایشاتی نظیر سونوگرافی، سیتیاسکن شکم و لگن، آزمایش خون و آزمایش ژنتیک، لاپاراسکوپی، کولونوسکوپی بیوپسی را توصیه خواهد کرد. در برخی از مواقع نیز تنها راه اطمینان از ابتلای افراد به سرطان تخمدان انجام جراحی است، که در حین جراحی، متخصص جراح برای ارزیابی وجود بافت سرطان، سلولهای تخمدانی را در زیر میکروسکوپ مشاهده خواهد کرد و در صورتی که سلولها سرطانی باشند، جراح به ادامه جراحی برای درمان سرطان خواهد پرداخت.
مراحل سرطان تخمدان
پس از تشخیص سرطان تخمدان باید مرحله بیماری و درجه آن نیز مشخص شود. در مرحله اول، رشد سرطان تنها محدود به یک یا دو تخمدان خواهد شد، و در مرحله دوم این بیماری به رحم و یا سلولهای نزدیک به رحم مانند لولههای رحمی، مثانه و مقعد پیشرفت خواهد کرد، در مرحله سوم نیز به غدد لنفاوی و یا شکم سرایت کرده و در نهایت و مرحله چهارم به سلولهای دورتر مانند شش و یا کبد پیشرفت خواهد کرد. در صورت تشخیص درست مرحله بیماری میتوان کمک بسیار زیادی به درمان سرطان تخمدان کرد.
روشهای درمان سرطان تخمدان
روشهای مختلفی نظیر دارودرمانی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی، هورموندرمانی و جراحی برای درمان سرطان تخمدان وجود دارد، که با توجه به نوع سرطان تخمدان و محله آن یکی از این روشها توسط پزشک متخصص انتخاب خواهد شد. در ادامه به بررسی مهمترین روشهای درمانی خواهیم پرداخت.
جراحی
جراحی برای سرطان تخمدان در صورتی که بیماری در مراحل اولیه خود باشد، و تنها یک تخمدان را درگیرده باشد شامل برداشتن تخمدان درگیر و همچنین لوله فالوپ آن است و مشکلی برای بارداری نیز ایجاد نخواهد کرد.
اما در صورتی که سرطان هر دو تخمدان را درگیر کرده باشد، بهترین متخصص جراح عمومی هر دو تخمدان را همراه با لوله فالوپ با روش جراحی برخواهد داشت و در این روش افراد با استفاده از تخمکهای فریز شده و یا تخمکهای اهدایی قادر به بارداری خواهند بود.
در صورتی که سرطان در مراحل پیشرفتهتری باشد، جراح هر دو تخمدان ورحم را بهمراه با لولههای رحمی و گرههای لنفاوی مجاور و همچنین بافت چربی اطراف شکم با روش جراحی خارج خواهد کرد و این روش بیشتر برای کسانی که قصد بارداری ندارند، مناسب است.
در نهایت اگر سرطان به ناحیه خارج از لگن پیشرفت کرده باشد، جراح بافت سرطانی که ممن است شامل بافت کیشه صفرا نیز باشد تا حد امکان برخواهد داشت. این نوع از جراحی برای کاهش علائم و مساعد کردن شرایط برای شیمیدرمانی مناسب است.
روش جراحی ممکن است عوارضی را نیز به دنبال داشته باشد؛ این عوارض شامل خونریزی واژینال، کاهش حرکات روده، تورم پاها، خونریزی شکم و لگن، ایجاد مشکلات در ناحیه مثانه و ایجاد لخته خون میباشد.
شیمی درمانی
به طور معمول پس از جراحی بای درمان سرطان از شیمیدرمانی نیز استفاده خواهد شد. در این روش از داروهای مخصوص به صورت تزریقی یا خوراکی برای از بین بردن باقیماندههای تومور سرطانی در بدن استفاده خواهد شد. اما یکی از عوارض شیمی درمانی زر بین رفتن سلولهای سالم همراه با سلولهای سرطانی است که پس از اتمام دوره درمان دوباره ترمیم خواهد شد.
سخن پایانی
برای درمان و بهبودی این بیماری اولین و مهمترین قدم تشخیص سرطان تخمدان است؛ تا با نوع سرطان و مرحله پیشروی بیماری پزشک متخصص بتواند بهترین روش درمانی را برای از بین بردن تومورهای سرطانی انتخاب کند. پس بانوان باید برای تشخیص به موقع هر گونه مشکلی در دستگاه تناسلی چکاپهای منظم برای آن ناحیه را انجام دهند. در صورتی که تخمدانها برداشته شوند، دیگر هورمون استروژن در بدن زنان تولید نشده و همین امر موجب یائسگی در هر سن و سالی خواهد شد، و همچنین کاهش این هورمون نیز خطر ابتلا به بیماری پوکی استخوان را میز افزایش خواهد داد. بنابراین پس از درمان از طریق روش جراحی برای درمان سرطان باید تحت مراقبتهای بیشتر نزد جراح خود قرار بگیرید.