یکی از بیماری های شایع و اما کمتر شناخته شده برای عموم مردم، فتق یا هرنیا (Hernia) می باشد. این بیماری به واسطه عوارض آن همچون انسداد روده، اختناق و حتی مشکلاتی برای ادامه حیات فرد شناخته می گردد. اگر خود و یا اطرافیان شما تاکنون دچار گرفتگی یا برآمدگی در ناحیه شکم و کشاله ران شده اید بدون اینکه دلیل آن را بدانید. با ما همراه باشید تا هرآنچه لازم است در مورد فتق و درمان آن که جراحی باز یا لاپاراسکوپی فتق بدانید را با شما به اشتراک بگذاریم.
بیماری فتق چیست؟
فتق زمانی رخ می دهد که لایه های درونی عضلات شکم ضعیف شده و به پارگی یا کشیدگی در یک ناحیه از جداره شکم منتهی گردد. در این وضعیت برآمدگی هایی بر روی پوست فرد مشاهده می شود.
به طور معمول فتق برای خوب شدن نیازمند جراحی است و در تمامی افراد اعم از زن و مرد ایجاد می گردد؛ هرچند که طبق آمار در مردان شیوع بیشتری دارد. این بیماری ممکن است با درد شدید و یا خفیف همراه باشد.
فتق چه عضلاتی را درگیر می کند؟
احتمال بروز این بیماری در برخی از اندام های بدن بیشتر است ازجمله:
- کشاله ران
- ناف
- محلی که قبلا جراحی شده است.
شیوه تشخیص بیماری فتق
شناسایی این بیماری در مقایسه با بسیاری از دیگر بیماری ها ساده است حتی در برخی موارد ممکن است فرد در روی پوست خود برآمدگی را ببیند.
در برخی دیگر از موارد ممکن است این برآمدگی به شکل ظاهری مشخص نباشد اما با لمس پوست، برآمدگی از زیر پوست مشخص شود.
هم چنین اگر فردی به هنگام بلند کردن یا جابه جایی اشیاء سنگین، سرفه کردن، فشار غیر معمول در زمان دفع ادرار و یا زمان نشستن یا ایستادن طولانی مدت درد را احساس کرد، این می تواند یکی از نشانه های فتق باشد.
نشانه های بیماری فتق
- درد شدید
- درد خفیف که در طول روز شدت گیرد.
- قرمزی
- فشار
علل ایجاد فتق
- ایجاد فشار زیاد به دیواره شکم
- افزایش سن
- جراحت
- زخم کهنه
- ضعف مادرزادی
- بلند کردن جسم سنگین
- سرفه مداوم
انواع فتق
در بانوان عموما فتق در ناحیه کشاله ران دیده می شود. اگر فتق در بخش فوقانی کشاله ران رخ دهد، با عنوان اینگوئینال نامیده می شود. فتق اینگوینال یا کشاله ران در افراد مذکر شایع تر است.
در برخی افراد مسن و همچنین نوزادان شاهد فتق یا برآمدگی در ناحیه ناف هستیم.
دیگر انواع فتق شامل موارد ذیل می گردد:
- فتق در جای زخم
- فتق در بخش فوقانی شکم
درمان فتق
بیماری فتق به طور خود به خود بهبود نیافته و نیازمند جراحی است. جراحی فتق می تواند به دو صورت جراحی باز و حراجی به کمک لاپاراسکوپی صورت گیرد.
جراحی فتق باز
در برخی موارد ممکن است با در نظر گرفتن شرایط سنی و ویژگی های جسمی فرد، پزشک متخصص، شیوه جراحی باز را برای درمان فتق گزینش نماید.
در این وضعیت، جراح برشی عریض بر روی محل فتق ایجاد نموده و با دسترسی به اندام های داخلی، فتق را ترمیم کرده و سپس ترمیم پوست را به کمک چسب یا بخیه انجام می دهد.
جراحی فتق به روش لاپاراسکوپی
در بهره گیری از این روش، پزشک جراح به جای ایجاد برش های عریض بر پوست بیمار، چند برش کوچک در محل فتق ایجاد کرده و به کمک ابزار لاپاراسکوپ جراحی فتق را انجام می دهد.
تفاوت عمل فتق به شیوه باز و لاپاراسکوپی
درمان فتق به روش جراحی باز عموما برای افرادی در سنین جوانی و همچنین در درمان فتق های کوچک کاربرد دارد.
درمان و عمل فتق به شیوه باز، با بیهوشی کامل و یا بی حسی موضعی به تشخیص پزشک متخصص همراه خواهد بود و در برخی موارد احتمال بازگشت بیماری وجود دارد.
اما بهره گیری از شیوه لاپاراسکوپی به عنوان یکی از به روز ترین و موثر ترین شیوه های جراحی فتق، عوارض کمتر و نتایج بهتری را شاهد هستیم.
در خصوص تفاوت جراحی باز و جراحی لاپاراسکوپی فتق و اینکه کدام بهتر است بیشتر بدانید.
مزایای جراحی فتق به روش لاپاراسکوپی
- کاهش احتمال عفونت در محل جراحی
- کاهش احتمال خونریزی در حین جراحی
- کاهش احتمال خونریزی پس از جراحی
- کاهش طول دوره بستری شدن در بیمارستان
- کاهش دوره نقاهت
- کاهش تحمل دردهای متاثر از جراحی توسط بیمار
- مصرف کمتر از داروی بیهوشی و حفظ سلامتی فرد
- کاهش مدت زمان جراحی
همان گونه که ملاحظه می کنید بهره گیری از لاپاراسکوپی در درمان فتق، با مزایای بسیاری همراه است اما باید توجه داشته باشید که بهره گیری از این شیوه در جراحی تمامی انواع فتق کارساز نیست. لذا لازم است اتخاذ بهترین شیوه درمان و عمل فتق را به پزشک متخصص خود واگذار نمایید.
عوارض جراحی فتق
برخی عوارض احتمالی پس از جراحی فتق شامل موارد ذیل می گردد:
- عفونت در ناحیه جراحی
- خونریزی
- آسیب به اندام های داخلی فرد به شکل نادر
- مشکل در دفع ادرار که تا حدود یک هفته پس از جراحی طبیعی می باشد.
بیشتر بخوانید: آیا فتق در بارداری خطرناک است؟
مراقبت های پیش از جراحی فتق
برخی از انواع فتق به تشخیص پزشک معالج به صورت سرپایی درمان شده و نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد.
درخصوص آمادگی های لازم پیش از جراحی نیز بسته به سن، جنسیت و ویژگی های جسمی و نوع فتق، لازم است موارد مشخصی به توصیه پزشک معالج رعایت گردد.
برخی از رایج ترین اقدامات پیش از جراحی فتق شامل موارد ذیل می گردد:
- عدم مصرف داروهای رقیق کننده خون، چند هفته پیش از جراحی
- عدم مصرف آب و غذا، چند ساعت پیش از جراحی
- عدم استعمال دخانیات، چند هفته پیش از جراحی
مراقبت های پس از جراحی فتق
- خودداری از استحمام تا یک روز پس از جراحی
- خودداری از انجام ورزش های سنگین وهمچنین هرگونه فعالیت فیزیکی سنگین تا بهبودی کامل
- تمیز نگه داشتم جای زخم
- مصرف به موقع داروهای تجویزی توسط پزشک
در خصوص مراقبت های بعد از عمل فتق بیشتر بدانید.
علائم خطرناک پس از عمل فتق
همان گونه که پیشتر ذکر شد، جراحی فتق با عوارض بسیار کمی همراه است اما درصورت مشاهده هر یک از علائم زیر، لازم است سریعا با پزشک خود مشورت کنید:
- تب بالای 39 درجه
- خونریزی
- تورم در محل جراحی
- درد مزمن
- تهوع یا استفراغ
- لرز
- سرفه مداوم
- ترشحات چرکی در ناحیه جراحی
- التهاب محل اطراف جراحی
- عدم توانایی در خوردن و آشامیدن
توصیه پایانی
پیش از درمان و عمل فتق به یاد داشته باشید که بهره گیری از تخصص و تبحر پزشک حاذق در حوزه جراحی فتق، کمک بسیاری در درمان بیماری شما بدون هیچ گونه عوارض احتمالی خواهد داشت. بر این اساس زمان لازم و کافی را صرف یافتن بهترین پزشک متخصص در حوزه درمان فتق مبذول دارید.
برای بهره گیری از بهترین جراح فتق با ویژگی های آن بیشتر آشنا شوید.
