زمانی که راست روده در واقع آخرین قسمت از روده بزرگ به سمت پایین مایل شده و یا از مقعد بیرون زده و خارج شود، گویند که پرولاپس رکتوم با بیرون زدگی مقعد اتفاق افتاده است. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند به طور معمول دارای درد و سوزش در هنگام اجابت مزاج خواهند بود. با اینکه این بیماری وضعیتی اورژانسی و خطرناکی نمی باشد اما در صورت نادیده گرفتن و عدم درمان آن عوارض جبران ناپذیری را برای فرد در پی خواهد داشت. بنابراین توصیه می شود که افراد در صورت بروز این اتفاق در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنند.
بیرون زدگی مقعدی چیست؟
خروج قسمت انتهایی روده که به نام پرولاپس رکتوم نیز شناخته می شود در اثر تضعیف عضلات کف لگن رخ خواهد داد که زندگی فرد را تحت تاثیر قرار خواهد داد. و هم چنین می توان یکی دیگر از علت های ایجاد این بیماری را افزایش شدت فشار داخل شکمی نیز دانست. این بیرون زدگی هم شامل خروج مخاط از مقعد و هم شامل بیرون زدگی کامل دیواره روده از مقعد نیز می باشد.
افتادگی رکتوم یا همان بیرون زدگی مقعدی بیشتر در بزرگسالان بروز پیدا کرده و عموما زنان را بیشتر از مردان درگیر خواهد کرد.
علت افتادگی رکتوم یا بیرون زدگی مقعدی
هر عاملی که منجر به فشار به مقعد و عضلات آن شود، عاملی برای بیرون زدگی مقعدی نیز می باشد. این عوامل عبارتند از:
- زور زدن در هنگام دفع و اجابت مزاج
- اسهال مداوم و مزمن
- یبوست مزمن
- نشستن های طولانی برای اجابت مزاج
- وارد کردن فشار به مقعد در هنگام اجابت مزاج
- عمل جراحی هیسترکتومی
- وارد شدن آسیب به مقعد
- ضعیف شدن عضلات کف لگن
- ضعیف شدن عضلات رکتوم به دلیل افزایش سن
- زایمان های طبیعی مکرر و بزرگ بودن جنین
- هموروئید یا بواسیر
- عفونت های انگلی
- برخی از بیماری های عصبی که منجر به تحت تاثیر قرار دادن اعصاب رکتوم می شود.
- تومورهای نخاعی
- رژیم غذایی نامناسب و بدون پروتئین و فیبر
علائم پرولاپس رکتوم
- یبوست
- خونریزی از روده
- درد مقعد
- توده بیرون زده
- خروج توده قرمز و برآمدگی
- خارش و سوزش مقعد
- مشاهده خون در مدفوع
- احساس مداوم نیاز به دفع
- بوی بد مقعد
- مشکل در کنترل دفع مدفوع
انواع پرولاپس رکتوم
بیرون زدگی مقعد بر اساس شدت آن انواع مختلفی داشته که در ادامه معرفی خواهیم کرد.
پرولاپس خارجی
در این نوع از پرولاپس راست روده به طور کامل از مقعد بیرون زده و ظاهری زشت خواهد داشت. علائم دیگر بیماری را نیز به همراه دارد.
پرولاپس داخلی
این نوع از بیماری به قدری پیشرفته خواهد بود که از مقعد بیرون زده باشد و به نام ناقص نیز شناخته می شود.
بیرون زدگی مخاطی
در این نوع از پرولاپس تنها پوشش درونی رکتوم از دهانه مقعد بیرون خواهد زد.
نحوه تشخیص بیرون زدگی مقعدی
در صورت بروز و ایجاد این بیماری افراد باید در اسرع وقت برای تشخیص و درمان به بهترین متخصص جراحی عمومی مراجعه کنند. پزشک متخصص ابتدا به معاینه فیزیکی برای تشخیص بیرون زدگی مقعدی خواهد پرداخت، اما در صورتی که افتادگی رکتوم از این طریق قابل مشاهده نباشد، از بیمار خواسته که به حالتی که فشار داخل شکمی افزایش یابد قرار بگیرد. برای تشخیص دقیق تر نیز روش های دیگری وجود دارد که در ادامه معرفی خواهیم کرد.
روش های درمان پرولاپس رکتوم
بر اساس شدن بیماری روش های مختلفی برای درمان نیز وجود دارد. این روش ها شامل دارو درمانی و مراقبت های خانگی، جراحی و لیزر درمانی می باشد که در ادامه به بررسی هر کدام از این موارد خواهیم پرداخت.
دارو درمانی و مراقبت های خانگی
در صورتی که افراد در مراحل اولیه این بیماری به متخصص مراجعه کرده باشند، می توان با استفاده از دارو و همینطور مراقبت های خانگی آن را درمان کرد. که در این صورت پزشک متخصص برای رفع یبوست مکمل های فیبری و ملین ها را توصیه کرده و همینطور داروهای موضعی و پماد برای بیرون زدگی مقعدی تجویز خواهند کرد. همینطور مراقبت های خانگی هم شامل رعایت رژیم غذایی شامل فیبر و پروتئین می باشد.
جراحی
در صورتی که افراد دیر برای درمان این بیماری به پزشک مراجعه کنند، و بیرون زدگی زیاد و مزمن شده باشد تنها راه درمان انجام جراحی می باشد، که با توجه به سن، وضعیت جسمانی و همینطور میزان پرولاپس روش های مختلفی برای جراحی وجود دارد.
جراحی شکمی
به طور معمول جراحی شکمی برای درمان انجام می شود چرا که تاثیرگذاری آن بیشتر است. در این جراحی که نوعی از جراحی لاپارسکوپی می باشد، جراح رکتوم را به داخل بازگردانده و آن را با استفاده از حلقه هایی در جای خود ثابت خواهد کرد.
جراحی مقعدی
برای افراد مسن که امکان جراحی شکمی وجود نداشته جراحی از طریق مقعد انجام خواهد شد که در این جراحی قسمتی از سیگموئید برداشته شده و در صورتی که بیرون زدگی زیاد باشد قسمت های دیگر به کولون متصل خواهند شد.
لیزر درمانی
در این روش با استفاده از تابش لیزر پرتوان گوشت اضافه مقعدی برداشته خواهد شد. این روش بسیار موثرتر و راحت تر از سایر روش ها می باشد. لیزر به صورت سرپایی و در کم تر از نیم ساعت برای بیمار انجام خواهد شد.
عوارض بیرون زدگی مقعدی
- عفونت
- خونریزی شدید
- سوزش و خارش
- سرطان روده
- انسداد مقعد
- بی اختیاری مدفوع
- زخم رکتال
- یبوست مزمن
سخن پایانی
این بیماری با اینکه خطرناک نبوده و همینطور اورژانسی محسوب نمی شود، اما کیفیت زندکی افراد را به شدن تحت تاثیر قرار خواهد داد، بنابراین باید حتما در اسرع وقت مورد درمان قرار بگیرد زیرا در غیر این صورت عوارض جبران ناپذیری را برای افراد به وجود خواهد آورد.
سلام ببخشید من بیرون زدگی روده دارم تا حدی که بعد از دستشویی رفتن روده بیرون میاد و با انگشتم برمیگردونم یک بار شکمی جراحی شدم و دکتر گفت روده رو بالا کشید و فیکس کردم ولی دوباره برگشت و به دکتر دیگر رفتم بعد معاینه گفت شاید تنگی مقعد باشه و سر پایی جراحی شدم و حالا موقع دستشویی رفتن روده بیرون میاد و قسمتی داخل میمونه و عمل دفع مدفوع یا نمیشه ویا کمی میشه بعد بسته میشه لازم به ذکره که بواسیر نیست آیا درمان داره و روزه گرفتن برام ضرر نداره ممنون
سلام من هنگام دفع معقدم به بیرون رانده میشه و بعد از دفع به داخل فرو میره آیا نگران کنندست ؟