یکی از بیماری های گوارشی که باعث می شود تا مواد غذایی و همینطور مایعات به راحتی از روده عبور نکنند، انسداد روده می باشد؛ که به دلیل مسدود شدنقسمتی از روده کوچک و یا روده بزرگ و یا مسدود شدن کامل آن ها اتفاق خواهد افتاد. این بیماری دردهای شکمی را برای فرد ایجاد کرده و همینطور تجمع فشار ناشی از این عارضه منجر به پاره شدن روده و وارد شدن محتوای مضر روده و باکتری ها به داخل شکم شده و ممکن است باعث مرگ فرد شود. بنابراین این بیماری را باید جدی گرفت و در صورت مشاهده علائم در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کرد.
در این مقاله به بررسی علت های بروز این بیماری و علائم آن و همینطور روش های درمان انسداد روده خواهیم پرداخت. پس با ما تا پایان مقاله همراه باشید.
علت ایجاد انسداد روده
این بیماری هم ممکن است داخل روده و هم خارج روده بروز پیدا کند. و بروز این بیماری علت های مختلفی دارد. که شایع ترین علت آن چسبندگی روده می باشد؛ که ممکن است به دلیل جراحی شکم و یا لگن ایجاد شود. از علت های دیگر این بیماری نیز می توان به سرطان کولون، فتق، بیماری کرون، دیورتیکولیت ( که کیسه های کوچک ایجاد شده در مسیر گوارشی عفونی می شود.)، پیچ خوردن کولون یا ولولوس و مدفوع به هم چسبیده اشاره کرد.
انواع انسداد روده
انسداد روده دارای دو نوع مکانیکی و غیر مکانیکی می باشد، که در ادامه به بررسی هر کدام از انواع این بیماری خواهیم پرداخت.
انسداد روده مکانیکی
این نوع از بیماری در اثر مسدود شدن روده توسط یک عامل فیزیکی ایجاد خواهد شد؛ و عبور محتویات داخل روده را با مشکل مواجه می کند. در واقع زمانی که یک انحنا در روده منجر به پیچ خوردگی آن شود دیگر محتویات نمی توانند از یک بخشی به بعد پیش بروند و عامل این پیچ خوردگی مواردی مانند رشد غیرنرمال بافت، تراکم مدفوع و … می باشد. ممکن است در برخی از مواقع انسداد مکانیکی روده بزرگ را نیز مسدود کند که عواملی نظیر فشردگی مدفوع، چسبندگی ناشی از عفونت های لگن، سرطان تخمدان، سرطان روده بزرگ و یا تنگی و باریک شدن روده بزرگ به دلیل وجود اسکار یا التهاب در بروز این اتفاق موثر هستند.
از دلایل ایجاد این نوع از انسداد می توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
- تومورهای داخل روده کوچک
- سنگ صفرا
- بیماری التهابی روده
- ناهنجاری های روده
- بلعیدن اشیاء که بیشتر در کودکان ممکن است این اتفاق بیوفتد.
- لغزش یا فرو رفتن یک بخش از روده به بخش مجاور
انسداد غیرمکانیکی
یک سیستم حرکتی برای روده کوچک و بزرگ به طور هماهنگ کار می کند. و اگر این انقباضات متوقف شوند، انسداد روده رخ خواهد داد که به آن انسداد غیرمکانیکی گفته می شود. در صورتی که این انسداد موقت باشد به آن ایلئوس و در صورتی که طولانی باشد شبه انسداد نامیده خواهد شد.
که ایلئوس در اثر عواملی مانند جراحی شکم، عفونت هایی مانند آپاندیس، مصرف برخی از داروها مانند داروهای مسکن و عدم تعادل الکترولیت ها رخ خواهد داد؛ و شبه انسداد در اثر عواملی چون بیماری پارکینسون، اختلالات عصبی و عضلانی، کم کاری غده تیروئید و بیماری هیرشپرونگ (بیماری که بخش هایی از عصب روده در آن وجود ندارند.) رخ می دهد.
علائم بیماری انسداد روده
- نفخ یا تورم در معده
- حالت تهوع و استفراغ
- یبوست
- دفع مقدار کمی مدفوع آبکی
- کاهش اشتها
- معده درد و یا گرفتگی معده
- احساس سیری
- ناتوانی در عبور گاز معده
- بوی بد دهان
- اسهال
- انقباضات شدید شکم
نحوه تشخیص انسداد روده
در صورت مشاهده هر کدام از علائم ذکر شده افراد باید در اسرع وقت برای تشخیص و درمان به موقع به پزشک متخصص مراجعه کنند. بهترین متخصص جراح عمومی ابتدا علائم فرد را بررسی کرده و سپس به معاینه شکم با استفاده از دستگاه استتوسکوپ (با استفاده از این دستگاه می توان به صداهای تولید شده گوش داد.) خواهد پرداخت. برای تشخیص دقیق تر نیز پزشک متخصص ازمایش هایی نظیر آزمایش خون برای بررسی خون و عملکرد کبد و کلیه، اشعه ایکس، سی تی اسکن، کولونوسکوپی برای بررسی روده بزرگ با استفاده از یک لوله انعطاف پذیر متصل به یک چراغ و انما با کنتراست را تجوز خواهد کرد.
روش های درمان انسداد روده
برای درمان این بیماری باید حتما به پزشک متخصص مراجعه کرده و از سرخو درمان کردن این بیماری خودداری کنید. چرا که درمان این بیماری با توجه به نوع آن و شرایط بیمار روش های مختلفی دارد که در ادامه بررسی خواهیم کرد.
در صورتی که این بیماری جزئی بوده و علت بروز آن ایلئوس باشد می توان با استراحت روده ها که شامل نخوردن مواد غذایی و تنها مصرف مایعات شفاف است و همینطور تزریق مایعات داخل وریدی آن را درمان کرد.
در صورتی که دلیل آن عدم تعادل الکترولیت ها باشد با سرم مایعات و قرار دادن یک سوند در مثانه برای تخلیه ادرار درمان خواهد شد.
و همینطور اگر علت بروز این بیماری مصرف داروهای مسکن مخدر باشد برای درمان آن و کاهش اثر آن ها بر روده، پزشک دارو تجویز خواهد.
ولی اگر هیچ کدام از این روش های درمانی جوابگو نبوده و علائم فرد بدتر شوند، از عمل جراحی برای درمان باید استفاده کرد. برای انجام جراحی ابتدا برای هیدراته شدن بدن برای جلوگیری از وارد شدن شوک در حین جراحی، سرم مایع تجویز خواهد شد و در صورتی که آسیب وارد شده دائمی باشد، جراح عمومی بخشی از بافت مرده را برداشته و دوباره آن را به انتهای سالم روده متصل خواهد کرد.
عوارض انسداد روده
عدم درمان این بیماری عوارض هایی از قبیل نکروز که مرگ بافت است و منجر به ضعیف شدن دیواره روده و پارگی آن خواهد شد، عفونت، نارسایی کلیه، کمبود آب بدن، سوراخ شدن روده، نارسایی چند عضو و مرگ را برای افراد در پی خواهد داشت.
سخن پایانی
این بیماری جزو بیماری های اورژانسی بوده و علائم بسیار شبیه به علائم بیماری های دیگر سیستم گوارشی می باشد، به همین دلیل افراد باید در صورت مشاهده علائم برای پیشگیری از بروز هرگونه عوارضی و تشخیص آن به متخصص جراح عمومی مراجعه کنند.
با سلام و احترام خدمت جناب عالی. از مطالب ارزنده جناب عالی کمال تشکر را دارم
با سلام و احترام
بنده 32 سالم است و از نوجوانی سروصدای شکم ، کم اشتهایی و اسهال زیاد داشتم که برای زخم معده یکبار به پزشک مراجعه کردم قرص بیسموت را دادند این مشکلات را در مدت مصرف نداشتم. اما همچنان این مشکلات را دارم. آیا مشکل بنده هم انسداد روده است؟ باتشکر
سلام.
برای تشخیص لازم است معاینه و بررسی مدارک پزشکی انجام شود
سلام وقتتون بخیر من یک ساله که وقتی چیزی میخورم دل درد شدید میگیرم و شکمم خیلی صدا از خودش میده و وقتی هم که راه میرم بهتر میشم و اینکه معمولا سمت پایین و چپ شکمم درد دارم
بیشتر وقتا هم صبح ها دل درد دارم و به خاطر همین صبحونه نمیخورم
تقریبا هر روز این دل درد رو دارم و بعضی وقتا قابل تحمل عه ولی بعضی مواقع خیلی شدید میشه جوری حس میکنم یکی داره دلم رو فشار میده
وقتایی که نون یا میوه و یا غذا هایی مثله فلافل میخورم خیلی دل دردم شدید میشه
دکتر هم رفتم ولی نفهمیدن که مشکل از کجاست میشه راهنماییم کنید
با تشکر
با سلام
بدون معاینه بالینی و سایر بررسی های ضروری امکان تشخیص وجود ندارد
سلام وقت بخیر مادربنده ۱۲سال پیش روده بزرگ شونوبرداشتن وفقط ۵سانت ازروده بزرگ رودارن که هرساله پولیپ میزدکه باکونوسکوپی پزشکان برمیداشتند ولی متاسفانه امسال تعداد پولیپ های روده بیشترشده وپزشکای معالجش طی ۵ مرحله برداشتن ودراخرین مرحله جراحی ازطریق مقعد شدن که ازبعدازجراحی تنگی روده پیداکردن والان نزدیکه ۳ماهه که هرهفته یه باربه روده شون بالن میزنن میخواستم بپرسم بعدازبالن به مراقبت خاصی نیازدارن ؟وایاپیاده وورزش واسه شون ضرری ندارن ممنون